Sinds 1 januari 2016 is de wet modernisering vennootschapsbelastingplicht voor overheidsondernemingen van kracht. Wanneer een overheid (zoals de Gemeente Nieuwegein) een zelfde activiteit uitvoert als het bedrijfsleven, had de overheid voor die tijd een voordeel omdat ze géén vennootschapsbelasting (vpb) behoefde te betalen. Om te bepalen welke gemeentelijke activiteiten vennootschapsbelastingplichtig zijn, hanteert de fiscus 3 criteria:
- Deelname aan het economisch verkeer, d.w.z. kan de activiteit ook door een niet-overheid worden uitgevoerd.
- Structureel creëren van een overschot, d.w.z. meerdere jaren winst maken.
- Organisatie van arbeid en kapitaal, d.w.z. mensen en machines/gebouwen.
Op basis van deze criteria is in 2016 vastgesteld dat de gemeente Nieuwegein VPB-plichtig is met haar actieve grondbeleid.
Vooroverleg met de belastingdienst over GREX City
De gemeente was in vooroverleg met de belastingdienst over de herziening GREX City 2018 en 2019. Begin 2016, werd voor GREX City een klein positief fiscaal resultaat verwacht. In 2018 en 2019 heeft de Raad besloten over een gewijzigd uitvoering van GREX City. Daarmee werd – voor de vpb - het te verwachten resultaat fors negatief. Omdat het gaat om ‘jonge’ wet- en regelgeving, was het nog niet duidelijk hoe dit fiscaal te verwerken. De vpb-wet is namelijk primair geschreven voor het bedrijfsleven.
Het vooroverleg over de herziening GREX City 2018 en 2019 kon pas starten nádat het eerdere overleg over de fiscale openingsbalans was afgerond. Dit vooroverleg is eind 2024 afgerond. Zoals al verwacht werd (en al verwerkt was in de jaarrekening 2023), krijgt de gemeente de betaalde vpb vanaf 2018 terug. Daarnaast krijgt de gemeente een groot deel van de betaald vpb over 2017 terug, € 302.000. Voor 2024 en verder betekent dit, dat de gemeente niet of nauwelijks vpb behoeft te betalen. In ieder geval totdat de GREX-en City en Klooster zijn afgerond.
Bedragen x € 1.000 | Primitieve begroting | Begroting na wijziging | Rekening | Resultaat |
|---|---|---|---|---|
Vennootschapsbelasting | 98 | -203 | -211 | 8 |
In de jaarrekening 2024 is daarmee € 0 opgenomen aan vpb-last. Het resultaat is € 211.000 positief als gevolg van afrekeningen over eerdere jaren, dit ligt in lijn met de gewijzigde begroting.
De effecten van afspraken uit het vooroverleg over GREX City zijn nog niet in alle vpb-aanslagen verwerkt. Daardoor is het nog niet mogelijk een betrouwbare inschatting te maken van het recht op verliescompensatie krachtens de Wet op de vennootschapsbelasting 1969.
Ontwikkelingen in de jurisprudentie etc.
In eerdere jaarrekeningen is gemeld dat de belastingdienst een ander standpunt heeft dan de gemeentes over de vpb-plicht van reclame-objecten in de openbare ruimte. Er zijn 4 gemeentes in Nederland die hierover een juridische procedure zijn begonnen. Het duurt nog enkele jaren, voordat een en ander is uitgeprocedeerd.
Voor de gemeente Nieuwegein is dit minder relevant geworden, omdat het fiscale verlies over de actieve grondexploitaties groter is dan de fiscale winst uit reclame.